در حال حاضر دلار در بازار با قیمت ۳۴۵۰ تومان و تا حدود ۳۴۶۰ تومان فروخته می‌شود. این رقم نشان می‌دهد از ابتدای شهریور امسال که نرخ دلار ۳۳۵۰ تومان بود، قیمت دلار ۱۰۰ تومان بالا رفته است؛ به عبارتی در طول ۲۵ روز گذشته با رشد ۲/۹درصد قیمت دلار روبه‌رو شده‌ایم.

 تفاضل نرخ تورم داخلی و خارجی
علی‌اصغر سمیعی، رییس اسبق کانون صرافان درباره دلایل تغییر نرخ دلار در بازار می‌گوید: «درباره افزایش قیمت دلار باید بگویم بالاخره تفاضل نرخ تورم داخلی و خارجی، خود را یک‌جایی نشان می‌دهد. »
وی توضیح می‌دهد: «زمانی که می‌گوییم نرخ تورم در داخل کشور حدود ۲۵درصد و در امریکا ۳درصد است، این تفاوت ۲۲درصدی به‌طور قطع خود را روی نرخ دلار نشان می‌دهد. یا وقتی که می‌گوییم در ایران نرخ بهره ۳۰درصد است و در امریکا می‌توانید با ۵درصد بهره، پول از بانک‌ها بگیرید، این ۲۵درصد اختلاف خود را باید یک جایی نشان دهد و به تبع روی نرخ دلار اثر می‌گذارد. »
رییس اسبق کانون صرافان عنوان می‌کند: «گاهی دولت سعی می‌کند با عرضه زیاد دلار، نرخ دلار را کنترل کند، ولی این نمی‌تواند دائمی باشد. »
سمیعی با ذکر مثالی تصریح می‌کند: «به‌طور طبیعی برای مدتی می‌توان دست را روی تکه چوب نگه داشت و چوب را ته آب نگه داشت، ولی وقتی دست‌تان را برمی‌دارید، چوب به تبع روی آب می‌آید. بنابراین طبیعی است که هم‌اکنون نرخ دلار افزایش پیدا کند. »

وی متذکر می‌شود: «اگر نرخ دلار را پایین نگه دارند و پایین بماند، اتفاقی عجیب و ضداقتصادی است، ولی اگر نرخ دلار به‌طور عادی و با یک شیب ملایم بالا رود، منطقی است. »
رییس اسبق کانون صرافان در گفت‌وگو با خبرآنلاین عنوان می‌کند: «در صورتی که ما کاری کنیم که نرخ تورم کاهش یابد و نرخ بهره نیز تک‌رقمی شود، تحولات خوبی است، ولی تا زمانی که نرخ بهره بالای ۲۵درصد و نرخ تورم بالای ۱۵درصد است، این افزایش نرخ دلار طبیعی است. »
سمیعی خاطرنشان می‌کند: «ما نمی‌توانیم با زور یک کاری کنیم که نرخ دلار بالا نرود. »
گفتنی است برخی اقتصاددانان، بازیگر اصلی بازار ارز را بانک مرکزی می‌دانند و این سوال را می‌پرسند که آیا دولت با محوریت این بانک برای جبران کسری بودجه به عمد رو به گرانی ارز آورده است؟
بنا به گفته مقامات بانک مرکزی، یکی از افتخارات این بانک در ۲ سال و نیم گذشته تثبیت وضعیت نرخ ارزها در بازار آزاد به ویژه نرخ دلار بود اما در روزهای اخیر نرخ ارزها به ویژه قیمت ارزهای اصلی مانند دلار روندی تصاعدی در پیش گرفته و به یکباره افزایش چشمگیری یافته است، به‌طوری‌که این نرخ در آخرین معاملات خود قیمت ۳۵۰۰ تومان را تجربه کرد.

 افزایش عمدی قیمت دلار
 از سوی دولت و بانک مرکزی برای جبران کسری بودجه، موضوعی است که همواره در دوران‌های مختلف مطرح بوده و بارها بانک مرکزی نسبت به اینکه به صورت عمدی قیمت‌ها را افزایش می‌دهد و یا دستکاری می‌کند، متهم شده است؛ گرچه این بحث همیشه از سوی مقامات بانک مرکزی و مسئولان دولتی تکذیب شده است. اما در نقطه مقابل این روزها موضوع ساماندهی صرافی‌ها از طریق افزایش سرمایه آنها مطرح است و مقاومت‌هایی از طرف برخی از صرافی‌ها شده است.
برخی از این صرافی‌ها به‌طور تلویحی مطرح کرده‌اند که برای مقابله با بانک مرکزی نرخ دلار را افزایش می‌دهند، این در حالی است که به اعتقاد کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی افزایش قیمت ارز از سوی صرافی‌ها امکان‌پذیر نیست و بازار ارز و کنترل نرخ‌ها در اختیار و انحصار بانک مرکزی است.
البته صرافی‌ها از افزایش قیمت‌ها ناخشنود نیستند و اینکه روند صعودی نرخ‌ها به آنها نسبت داده شود، چندان برای آنها نارضایتی به همراه ندارد و وانمود می‌کنند که از این طریق می‌توانند با بانک مرکزی و خواسته‌های آنها مقابله کنند. در اصل گذر نرخ دلار از قیمت‌های تثبیتی در ۲ سال اخیر کمی تامل‌برانگیز است؛ گرچه دلایلی ازجمله افزایش تقاضا به دلیل سفر حج و... هم مطرح است اما اینگونه موارد نمی‌تواند منجر به جهش یکباره نرخ‌ها در بازار ارز شود.
حتی اعتصاب عده‌ای از صرافان به نفروختن ارز هم نمی‌تواند نرخ‌ها را اینگونه افزایش دهد.

 دستکاری نرخ ارز
چند روز پیش خوانساری رییس اتاق بازرگانی ایران هم موضوع دستکاری نرخ ارز در بازار به‌صورت عمدی از سوی بانک مرکزی را گوشزد کرد و نسبت به تبعات این اقدام هشدار داد.
وی با اشاره به دخالت دولت در بازار ارز، تاکید کرد: قیمت ارز اکنون در بازار دستکاری می‌شود و این بازار نیست که قیمت ارز را تعیین می‌کند؛ در نتیجه فاصله میان ارز آزاد و مبادله‌ای بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ تومان به‌وجود می‌آید.
این در حالی است که در روزهای گذشته ولی‌الله سیف رییس کل بانک مرکزی ضمن اشاره به این نکته که در ۴ماه نخست سال ۱۳۹۴ نسبت به دوره مشابه سال قبل، دامنه نوسان نرخ ارز ۷۰درصد کاهش یافته است، سیر افزایش قیمت دلار را انکار کرد و گفت که به‌دلیل تخلیه حباب‌های قبلی موجود در نرخ ارز، بازار کشش افزایش نرخ را ندارد.
رییس شورای پول و اعتبار درعین‌حال به صورت ضمنی وجود هرگونه دستکاری در قیمت‌ها را منکر و مدعی شد که این نرخ امروز را ما تعیین نکرده‌ایم و در بازار و حسب نیروهای طبیعی و درونی فعال در عرضه و تقاضای ارز شکل گرفته است.